Wybór optymalnej formy opodatkowania to jedna z najważniejszych kwestii w działalności przedsiębiorstwa. Może bowiem przynieść realne korzyści finansowe. Zdarza się jednak, że aktualnie wybrana forma staje się już nieadekwatna do obecnej działalności gospodarczej i konieczna jest jej zmiana. Dlatego warto wiedzieć jak i kiedy jej dokonać.
Kiedy można zmienić formę opodatkowania?
Wielu właścicieli firm nie zdaje sobie sprawy do kiedy zmiana opodatkowania jest możliwa. Tymczasem przepisy dokładnie precyzują ten termin. Można tego dokonać do 20 dnia miesiąca następującego w miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód w konkretnym roku podatkowym. W większości przypadków zmiana formy opodatkowania powinna zostać zgłoszona do 20 lutego danego roku.
Dostępne formy opodatkowania – stawki 2023
Aktualnie przedsiębiorcy mogą wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli skalę podatkową z progami 12% i 32%, podatek liniowy – 19% oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, gdzie stawki podatku zależą od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej i wynoszą 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%. Natomiast od czasu wprowadzenia Polskiego Ładu nie można już wnioskować o rozliczanie w formie karty podatkowej.
Zmiana opodatkowania – co wziąć pod uwagę?
Każdy przedsiębiorca, wybierając optymalną formę opodatkowania, powinien wziąć pod uwagę swoją indywidualną sytuację. W szczególności istotna jest przewidywana wysokość kosztów. Ma to duże znaczenie, gdyż niektóre formy opodatkowania, jak np. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie pozwalają na odliczanie kosztów uzyskania przychodów od podstawy opodatkowania. Zatem jeśli są one wysokie, może się to okazać niekorzystne dla podatnika.
Koniecznie trzeba też zwrócić uwagę na ulgi podatkowe, z jakich można skorzystać przy określonej formie opodatkowania, gdyż zmiana formy opodatkowania może uniemożliwić skorzystanie z jakiejś ulgi. Dla przykładu odliczanie darowizn nie jest możliwe na podatku liniowym.
Istotne może być również to, czy przedsiębiorca rozlicza swój podatek wspólnie z małżonkiem, gdyż np. podatek liniowy i ryczałt ewidencjonowany wykluczają taką możliwość.
Trzeba też wziąć pod uwagę składkę zdrowotną, którą przy rozliczaniu się na zasadach ogólnych i liniowo, ustala się na podstawie osiąganych dochodów. Natomiast przy ryczałcie jest ona uzależniona od wysokości przeciętnego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw oraz od przychodu firmy.
Zmiana formy opodatkowania – zmiana ewidencji księgowej?
Planując zmianę opodatkowania, warto też wziąć pod uwagę formę ewidencji podatkowej. Jeśli przedsiębiorca decyduje się na opodatkowanie na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, wówczas konieczne jest prowadzenie Księgi Przychodów i Rozchodów. Natomiast przy ryczałcie ewidencjonowanym prowadzenie księgowości jest zdecydowanie mniej skomplikowane, gdyż przy obliczaniu podatku nie ma konieczności uwzględniania jakichkolwiek kosztów działalności firmy. Zatem całkowicie wystarczające jest tu prowadzenie ewidencji przychodów.
Zmiana formy opodatkowania – jak zgłosić?
Jeśli przedsiębiorca planuje zmienić formę opodatkowania, najprostszym sposobem będzie przeprowadzenie tego przez Internet. Można to zrobić na stronie rządowej, która jest bazą CEiDG. Potrzebny do tego jest Profil Zaufany lub e-Dowód. Można również dokonać tego osobiście w urzędzie skarbowym (właściwym dla adresu firmy).
Czy możliwa jest zmiana formy opodatkowania wstecz?
Jak wspomnieliśmy, formę opodatkowania przedsiębiorca może zmienić tylko dla bieżącego roku podatkowego i decyzję o tym, w jaki sposób będzie opodatkowany, musi podjąć do 20 lutego. Jednocześnie zapisy Polskiego Ładu uwzględniają możliwość zmiany sposobu opodatkowania z datą wsteczną. Dlatego też możliwa była zmiana formy opodatkowania za 2022 rok do dnia 2 maja 2023. Jednak mogli to zrobić jedynie ci właściciele firm, którzy w zeszłym roku byli opodatkowani ryczałtem lub podatkiem liniowym, a zależało im na zmianie na skalę podatkową.
Natomiast jeśli przedsiębiorca nie ma w planach zmiany formy opodatkowania, to nie musi składać żadnych wniosków w tej sprawie. W kolejnym roku obowiązują go te same zasady co w poprzednim, o ile z jakichś względów utracił możliwości rozliczania się przy pomocy wcześniejszej formy opodatkowania np. z powodu przekroczonego limitu przychodów uprawniających do rozliczania się przy pomocy ryczałtu. Wówczas ma obowiązek wyboru innej formy opodatkowania.
