Jednoosobowa działalność gospodarcza i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to dwie najbardziej popularne formy prowadzenia przedsiębiorstwa. Podejmując decyzję o założeniu własnej firmy, warto wiedzieć jakie wady i zalety ma każda z tych opcji.
Forma prowadzenia działalności zależy od wielu czynników istotnych przede wszystkim dla przedsiębiorcy, m.in. czy zamierza prowadzić swoją firmę samodzielnie, czy też ze wspólnikami, jaką odpowiedzialność chce wziąć na siebie i jaki wizerunek zamierza dla niej kształtować. Zarówno jednoosobowa działalność gospodarcza, jak i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością mają swoje dobre i gorsze strony, z których trzeba sobie zdawać sprawę, podejmując decyzję o założeniu firmy. Jest to bowiem związane z określonymi skutkami m.in. na płaszczyźnie prawnej.
Sp. z o.o. czy JDG – widoczne różnice już na wstępie
Różnice między działalnością gospodarczą a spółką z o.o. są widoczne już w momencie ich zakładania. Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej w CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jest dość prosta i nie wiąże się z ponoszeniem żadnych kosztów. Dotyczy to także późniejszego dokonywania zmian w tym rejestrze. Aby zarejestrować tam swoją firmę, należy złożyć wniosek CEIDG-1 w urzędzie gminy właściwym przedsiębiorcy. Można to również zrobić przez internet, z domu, biura lub innego miejsca z dostępem do sieci. Jednak, jeśli osoba, która rejestruje działalność, nie posiada podpisu elektronicznego (profil zaufany lub podpis kwalifikowany), wówczas i tak trzeba uwierzytelnić swój wniosek w urzędzie w ciągu tygodnia od dnia rejestracji.
Z kolei zakładanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się ze zgłoszeniem jej do Krajowego Rejestru Sądowego. Najprostszym sposobem na złożenie sp. z o.o. jest skorzystanie z systemu S24 i zawarcie umowy spółki z wykorzystaniem wzorca umowy dostępnego w tym systemie. W niektórych przypadkach konieczne jednak może być sporządzenie umowy spółki u notariusza i samodzielną rejestrację w KRS. To oczywiście oznacza dość wysokie opłaty notarialne.
Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się jak założyć spółkę z o.o. krok po kroku!
Niezależnie od wybranej ścieżki postępowania, z założeniem spółki wiąże się konieczność uiszczenia opłaty sądowej (niższej w systemie S24) oraz konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, który zależy od wysokości kapitału zakładowego spółki. Do tego dochodzi również koszt ogłoszenia wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Całość kosztów to od kilkuset do kilku tysięcy złotych. JDG czy spółka z o.o. – opodatkowanie ma znaczenie
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej podatnikiem jest właściciel firmy, który ma obowiązek płacić podatek dochodowy od osób fizycznych – PIT. Zatem ma on do wyboru opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli skalę podatkową, gdzie stawka wynosi aktualnie 12% lub 32% po przekroczeniu progu podatkowego, ale także podatek liniowy w wysokości 19% oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, którego stawka różni się w zależności od prowadzonej działalności gospodarczej (od 2 do 17%).
Natomiast zupełnie inaczej wygląda to w spółce z o.o., która jest płatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych – CIT. Wynosi on 19% od osiągniętego zysku brutto, przy czym tzw. mali podatnicy oraz spółki rozpoczynające swoją działalność mogą korzystać z obniżonej stawki 9%. Trzeba też pamiętać, że wspólników prowadzących spółkę z o.o. dotyczy tzw. podwójne opodatkowanie. Najpierw muszą odprowadzić podatek dochodowy od osób prawnych od całego dochodu wypracowanego przez spółkę (CIT), a następnie konieczny jest jeszcze podatek dochodowy od dywidendy, jaka jest im wypłacana.
Sp. z o.o a JDG – różnice w księgowości
Różnicę między jednoosobową działalnością gospodarczą a spółką z ograniczoną odpowiedzialnością są widoczne również w rachunkowości. W przypadku pierwszej z nich, o ile jej dochody nie przekraczają 2 mln euro, wystarczy jedynie prowadzenie księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów (ryczałt). Natomiast księgowość spółki z o.o. wymaga prowadzenia ksiąg rachunkowych. Dodatkowo konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych. W związku z tym zawsze konieczna jest tu pomoc profesjonalnego księgowego. Plusem jest jednak przejrzystość operacji finansowych przedsiębiorstwa oraz dokładny obraz jego sytuacji finansowej. Niewątpliwie ma to znaczenie, gdy w spółce jest kilku wspólników.
JDG czy spółka z o.o. – odpowiedzialność przedsiębiorcy
Choć jednoosobowa działalność gospodarcza ma wiele dobrych stron, to z pewnością tym, co może zdecydować o wyborze spółki z o.o., są regulacje prawne dotyczące odpowiedzialności przedsiębiorcy za jej zobowiązania. O ile w przypadku JDG odpowiedzialność ta jest nieograniczona, co oznacza, że za zobowiązania firmy odpowiada on całym swoim majątkiem osobistym, o tyle w przypadku spółki z o.o. dotyczy to tylko jej majątku. Zatem odpowiedzialność wspólników jest tu ograniczona do wysokości ich udziałów (za zobowiązania odpowiada sama spółka jako osoba prawna).
Dlatego też, decydując się na formę działalności, warto wziąć pod uwagę głównie to, czym firma będzie się zajmować. Jeśli z finansowego punktu widzenia jest to pewny biznes, dobrym pomysłem może być jednoosobowa działalność gospodarcza. Natomiast, gdy na rozwój firmy przedsiębiorca planuje zaciągnąć duże kredyty, najlepiej rozważyć założenie spółki, gdyż majątek osobisty wspólników jest wówczas chroniony.
